R. Hakan Özyıldız

 Mayıs ayında işsizlik azalmış. Sevinmemek elde değil.

Artık daha fazla insan mutlu. Belki çok fazla kazanamıyorlar. Yine de en temel ihtiyaçlarını karşılayabilmek için, kimseye el açmak zorunda kalmıyorlar. Borçları varsa, ellerinden geldiği kadarıyla ödemeye çalışıyorlar. Artık sokağa daha rahat çıkabiliyorlar. Çocuklarının yüzüne bakabiliyorlar.

RAKAMLARIN ARKASI

TÜİK istihdam verileri detaylı bilgilere yer veriyor. Son dönemde iş bulabilenlerin meslek gruplarına göre dağılımındaki ilginç gelişmeler dikkat çekiyor.

Aşağıdaki tabloda bu konudaki veriler özetleniyor. Bir ayda 554 bin kişi iş bulmuş. Bunların yarısı “Nitelik gerektirmeyen işlerde çalışanlar”. Aylık en yüksek artış onlarda.

Son beş ayda; büro ve müşteri hizmeleri çalışanları, hizmet ve satış elemanları ile sanatkarlar ve nitelik gerektirmeyen işlerde çalışanlarda görülen artışlar işsizliğin azalmasında en önemli etkenlerden. İlk üç grubun iş bulabilmesini anlamak daha kolay. Ayrıca sonuçlar hizmet sektörünün işsizlikle mücadelede ne kadar önemli olduğunun bir göstergesi. Ancak son grup için bu kadar yüksek oranda işe yerleşebilmeleri üzerinde durulması gereken bir durum.

Aynı dönemde en çok iş yaratan sektörlerin başında, kayıtdışılığın en yüksek olduğu tarım sektörü ile başta yevmiyeli işçiler olmak üzere niteliksiz işçilerin yoğun olarak çalıştığı inşaat vb sektörler.

MÜDÜR OLMAK VARMIŞ

Öte yandan, aylık verilerde göze çarpan diğer bir gelişme de “Kanun yapıcılar, üst düzey yöneticiler ve müdürler” grubunda yaşanmış. Mayıs ayında 56 bin üst düzey yönetici, müdür iş bulmuş. Bu rakamın dikkat çekmesinin nedeni, aynı gruptan son beş ayda 58 bin kişi işe yerleşirken, bunların 56 binin Mayıs ayında iş bulabilmesi.

Kanun yapıcıların iş bulabilmesi için seçimlerin yeni yapılmış olması gerekiyor. Öyle bir şey olmadığına göre, olsa olsa üst düzey yöneticiler ve müdürler işe yerleştirilmişlerdir.

O zaman kamu kurumlarının durumuna bir bakalım. Mayıs ayında kamuda yeni müdür alımları olabilir mi? Biliyorsunuz kamuda müdür olabilmek için belirli bir süre kamuda çalışmak gerekiyor. Öyle açıktan, işsiz adamı müdür yapmak imkanı yok. O zaman müdür olup yeni iş bulabilenler kamuda değil.

TÜİK’in üst düzey yönetici tanımını tam olarak bilmiyorum. Ama, benim anladığım kadarıyla şirketler bir ayda CEO’larını, genel müdürlerini yoğun olarak değiştirmişler. Kriz döneminde olsa bu gelişmeyi bir yere kadar açıklamak belki mümkün. Ama kriz bittiğine göre özel sektörde bu tür değişimi anlamak hiç kolay değil.

Amacım sadece verileri daha iyi anlamak ve sağlam yorumlar yapabilmek. Ancak detaya bakınca bazı ek açıklamalara ihtiyaç olduğu anlaşılıyor.

Açıklamaların en büyük yararı üniversiteli işsizlere olacak. Yeni nesil pek sabırlı değil. Doğrudan müdür olarak işe başlamanın yollarını öğrenebilirlerse çok sevinecekler.

 Kaynak: TÜİK ve kendi hesaplarım

17 AĞUSTOS 1999 FELAKETİNİ UNUTMAYALIM, DEPREM ÜLKESİNDE YAŞIYORUZ

Marmara Depreminden bu yana 11 yıl geçti. O acılı günleri yaşayanlar her yıl dönümünde kaybettiklerini hatırlamaya, olayı unutturmamaya çalışıyorlar. Ancak, bunca yılda gelecek depremin etkilerini en aza indirebilmek için, Rapor yazmaktan başka, işe yarayacak çok şey yapılmadı. Örneğin İstanbul’da hangi mahallede, kaç ev yıkılacağını üç aşağı beş yukarı biliniyor. Ama kalıcı tedbirler alınmıyor. Ekonomik şartları olmayan vatandaşlar devletten yardım bekliyor. Devlet ise işi Allah’a havale etmiş gibi. Kenarında depreme dayanıksız evler bulunan yollara lale,çiçek dikmekle meşgul.

Yatırımların çoğunluğunu deprem hazırlıklarına yönlendirmek için, acilen merkezi bütçede ve mahalli idarelerin yatırım programlarında, yapısal değişiklikler yapılması gerekiyor.